اثر حسن بن عبدالرزاق لاهیجی قمی(متوفای 1121ق.). نسخ متعددی از این کتاب در کتابخانهها و از جمله کتابخانه مجلس موجود است.[1]( ر. ک: فهرستگان نسخههای خطی حدیث و علوم حدیث شیعه، ج8، صص 568-579)
فرازهایی از فصول چهار و پنجم از باب چهارم درباره دعا از اثر مذکور در اینجا نقل میگردد:
«فصل چهارم در بیان فضایل دعا و بعضی امور متعلق به آن:
مروی است از اهل بیت طاهرین صلوات الله علیهم اجمعین که دعا افضل عبادات است و خدای تعالی هیچ چیز را دوستتر از آن ندارد که بنده از او مسئلت حاجت کند و هیچچیز را بدتر از آن ندارد که استکبار کند و ترک مسئلت نماید.
و در قرآن مجید فرموده: اگر نه این بود که شما دعا میکنید خدا هیچ اعتنا به شما نمیکرد. و دعا سلاح مؤمن و عمود دین و نور سماوات و ارضین است و قضای مبرم به دعا رد شود. تأثیر دعا در قضای حاجت بیشتر است از تأثیر سِنان در گوشت.
از حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام پرسیدند که: دو کس با هم شروع در نماز کردند و با هم فارغ شدند. یکی دعا بیشتر کرد و دیگری قرائت. فرمود : آنکه دعا بیشتر کرده افضل است. و هر بلیه که بر کسی نازل شود و خدای تعالی در دلش اندازد که دعا کند آن بلیه زایل شود و اگر در دعا تأخیر شود بلیه به طول کشد. و چون بنده دست به دعا بردارد خدا را شرم آید که آن را خالی رد کند و دعا و حسنهای که پنهانی کنند هفتاد مثل آن است که علانیه کنند.
فصل پنجم در اسباب اجابت دعا و بعضی احکام متعلق به آن:
اسباب اجابت دعا که مروی است از اهل بیت طاهرین علیهم السلام سه قسم است:
اول حالات و صفات داعی. مروی است که جمعی به خدمت یکی از ائمه طاهرین علیهمالسلام رفته گفتند: یابن رسولالله! خدای تعالی فرموده: دعا کنید که من اجابت میکنم و ما دعا میکنیم و مستجاب نمیشود؟! فرمود: دلهای شما به سبب ده چیز مرده است: دعوی خداشناسی میکنید و اطاعت خدا نمیکنید و دعوی محبت رسولالله میکنید و با اولادش عداوت میکنید و قرآن میخوانید و عمل به حکم آن نمیکنید و دعوی عداوت شیطان میکنید و پیرویش میکنید و دعوی محبت بهشت میکنید و برای آن سعی نمیکنید و دعوی خوف دوزخ میکنید و خود را در آن میافکنید و مشغول عیوب دیگران میشوید و از عیوب خود چشم میپوشید و دعوی بغض دنیا میکنید و دست از آن نمیکشید و اقرار به موت میکنید و تهیه این سفر نمیکنید و اموات خود را دفن میکنید واز آن عبرت نمی گیرید و از این است که دعای شما مستجاب نشود.
و در روایت دیگر آمده که کسب خود را حلال کنید تا دعای شما مستجاب شود که چون کسی یک لقمه حرام خورد، چهل روز دعایش مستجاب نشود و خدای تعالی فرموده که هیچکس از من محجوب نماند مگر کسی که لقمه حرام خورد و اجابت نکنم دعای کسی را که مظلمه یکی از بندگان من پیش او باشد و تا ردّ آن مظلمه نکند داخل خانه من نشود و مادامی که در نماز باشد او را لعنت کنم...»
محمود نظری: مدیر نسخ خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی
پاورقی[1] . ر. ک. به: فنخا، جلد 10، صص. 262-271.