آسیب شناسی و مرمت منابع کتابخانه مجلس

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نشست تخصصی مرمت و آسیب شناسی منابع در غرفه کتابخانه مجلس در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.

در این نشست حسینعلی جعفریان، مدیر بخش حفاظت و مرمت کتابخانه مجلس ضمن اشاره به اینکه هم اکنون کارگاه مرمت نسخ خطی و اسناد تاریخی در نمایشگاه کتاب برپا شده است و هدف از برپایی این کارگاه آشنایی بازدیدکنندگان با نحوه مرمت و نگهداری از آثار کاغذی کهن و در صورت لزوم ارائه آموزش های ابتدایی روش نگهداری و حفاظت از آثار موجود در آرشیوهای شخصی و آشنایی با دیگر مراکز مرمت کننده اسناد و کتب تاریخی در کشور می باشد؛ پاسخگوی پرسشها بود.

آنچه در اینجا می خوانید بخشی از مهمترین مطالب در حوزه آسیب شناسی و مرمت منابع در کتابخانه مجلس ز سوی جعفریان مدیر مرکز مرمت می باشد.

بخش آسیب شناسی و مرمت نسخ خطی

بخش آسیب شناسی و مرمت امروزه یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های کتابخانه‌های بزرگ که مجموعه‌های نفیس تاریخی دارند را شامل می‌شود. همچنین فعالیت‌های چنین بخش‌هایی در مراکز دیگر که دارای آثار تاریخی و نفیس می‌باشند، به صورت حرفه‌ای و با توجه به نیاز هر مرکز برنامه‌ریزی می‌شود.

کتابخانه مجلس یکی از مهمترین و پیشرفته ترین مراکز مرمت نسخ خطی کشور را دارا می باشد که فعالیت جامع خود را از سال 61 به بعد با همکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی بیشتر نموده و همواره در پی به کارگیری نیروهای ماهر به همراه استفاده از روش های نوین در کنار روشهای سنتی مرمت کوشیده و تلاش بر آن دارد تا در جهت رشد دانش مرمت نسخ خطی همواره ارتباط خود را با متحصصان این امر بیشتر نماید.

در حال حاضر در بخش مرمت نسخ خطی کتابخانه، نه نفر از متخصصان این امر فعالیت نموده و امور ضد عفونی و آزمایشگاهی و آسیب شناسی و مرمت را بر عهده دارند. در این راستا همواره این مرکز با دانشگاه های کشور در جهت آموزش و برگزاری دوره کارآموزی دانشجویان همکاری لازم را به عمل می آورد و به عموم مردم نیز به صورت حضوری یا تلفنی راهنمایی هایی جهت حفاظت بهتر از آثارشان ارائه می نماید.

شایان ذکر است در کنار مرمت اسناد و نسخ خطی این مرکز نقشه های تاریخی را نیز به همراه دیگر اشیاء موجود در موزه مجلس را بر عهده دارد.

کارگاه مرمت تابلوهای نقاشی

کارگاه مرمت تابلوهای نقاشی از پنج سال قبل راه اندازی شده و در آن تابلوهای نقاشی که آسیب دیدگی های جزئی یا کلی دارند، مورد آسیب شناسی و مرمت قرار می گیرند. از جمله کارهای انجام شده شاخص در این کارگاه می توان به مرمت آثار استاد کمال الملک و شاگردان ایشان اشاره کرد. همچنین در این حوزه نیز آموزش دانشجویان مرمت جزء کارهای واحد مرمت آثار نقاشی می باشد.

کارگاه مرمت منابع چاپ سنگی و سربی

این کارگاه از سال 1392 در ساختمان موزه کتابت و چاپ در ساختمان سی تیر راه اندازی شد؛ همواره دو نفر از متخصصان واحد مرمت در این کارگاه مشغول مرمت نسخه های چاپ سنگی و سربی هستند. ما در موزه کتابت و چاپ در پی آن هستیم که روشهای صحافی سنتی را در کنار دستگاه های قدیمی چاپ و صحافی برای بازدید کنندگان موزه به نمایش بگذاریم و به سوالات بازدید کنندگان نیز در زمینه صحافی پاسخ مناسبی داده شده و از نزدیک نیز بازدیدکنندگان با نحوه کار صحافی آشنا می شوند.

صحافی

یکی دیگر از قسمت های واحد مرمت کتابخانه مجلس صحافی منابع است؛ که با امکانات پیشرفته و با استفاده از روش های سنتی، کارهای صحافی را انجام می دهند. غالباً صحافی روزنامه های یومیه و کلیه مجلاتی که روزانه وارد کتابخانه می شود توسط این بخش انجام م یشود. همچنین در کنار آن، صحافی آثاری که در اثر استفاده مکرر مراجعه کنندگان آسیب می بیند و پایان نامه ها و مشروح مذاکرات نیز در اینجا انجام می شود. گاهی در بعضی موارد روزنامه ها و مجلات قدیمی که قبلاً صحافی شده اند ولی در مرور زمان آسیب دیده اند نیز اینجا صحافی می شوند.

خدمات

درباره خدمات ارائه شده این مرکز به افراد یا مراکز دیگر می توان به آموزش افراد و مراکز، مشاوره های حضوری و غیر حضوری اشاره کرد که در این راستا می توان به برگزاری دوره های آموشی در کشور عراق و همچنین حضور نیروهای کتابخانه های دیگر در داخل و خارج از کشور در کتابخانه مجلس و آموزش نیروهای آنان اشاره کرد.